EĞİTİM: Çocukları Sanata Teşvik Etmek Neden Çok Önemli?

Çocukları Sanata Teşvik Etmek Neden Çok Önemli?

 

Doğuştan meraklı çocuklar, uzuvlarının kontrolünü ele geçirdikleri andan itibaren, nasıl çalıştıklarını görmek için müthiş bir heves içinde oluyorlar. İşleri nasıl yürüttüklerini, kendilerini ve çevrelerini nasıl kontrol edeceklerini anlamaya çalışıyor; gözlemler yapıyor ve taklit ediyorlar. İşte bu doğal öğrenme sürecinin en önemli destekçilerden biri de, pek çok çocuk için kendini ifade etmenin en iyi yolu olan sanatsal aktiviteler.

Sanatsal aktiviteler sadece eğlenceli olmakla kalmıyor; çocukların beyinlerinde yeni bağlantılar oluşturmaların, ve dolayısıyla öğrenmelerine yardımcı oluyor. Farklı materyalleri istedikleri şekillere getirme özgürlüğü, onlara sınırları zorlamayı ve yeni metotlar geliştirmeyi öğretiyor. Böylece çocuklar hem bir şeyler üretmeyi, hem de yaratıcı şekilde risk almayı küçük yaşta deneyimleyerek, yetişkin hayatlarının farklı alanlarında başarılı olma şanslarını yükseltiyorlar.

Sanatsal aktivitelerin çocuklarda geliştirdiği yetenekler:

İnce motor becerileri

İnce motor becerileri, elde ve parmakta bulunan küçük kasların çalışması, güç ve kontrol becerisini ifade ediyor. Sanatsal aktiviteler; kalem, tebeşir, fırça gibi araçları kavramalarını sağlayarak, çocukların ince motor kaslarını geliştirmelerine yardımcı oluyor. Böylece, yazı yazma ve üstünü giyme gibi kontrollü hareket gerektiren diğer aktiviteler için de destekçi bir rol üstlenmiş oluyor.

Bilişsel gelişim

Bilişsel gelişim; çocukların gördüğü, duyduğu, dokunduğu tattığı nesneler hakkında düşünmesini ifade ediyor. Boyama, süsleme gibi aktivitelerle pratik becerileri gelişirken, neden-sonuç ilişkilerini de anlamlandırmaya başlıyorlar. Örneğin: “Kalemi daha bastırarak boyarsam renk daha koyu oluyor” sonucuna varabiliyor. Ayrıca, mental bir plan yapıp, ortaya çıkarmak istedikleri şeyi üretmelerini sağlamak, karar alma becerilerini de geliştiriyor.

Matematik becerileri

Sanatsal aktiviteler çocukların aynı zamanda boyut, şekil, karşılaştırma ve sayma gibi kavramları öğrenmelerine, akıl yürütmelerine yardımcı oluyor. Örneğin; çizmek, heykel yapmak gibi sanat dalları sayesinde çocuklar şekil, sembol ve objelerin ayırt edilmeyi öğreniyor.

Konuşma becerileri

Çocuklar, sanatsal çalışmalarını anne-baba veya öğretmenleriyle paylaşırken kendilerini sözel olarak ifade etme yeteneklerini de geliştirmeye başlıyor. Yaptıkları aktiviteye bağlı olarak kelime dağarcığına yepyeni kelimeler eklenebiliyor.

Kişisel gelişim

Sanatsal aktiviteler, çocukların yeteneklerini geliştirmelerinin yanı sıra, kendilerini özgürce ifade etmelerine de olanak sağlıyor ve büyük resmi görmelerine yardımcı oluyor. Sanatın sağladığı görsel öğrenim, ileride yapacakları işlere çok farklı açılardan uyarlanabilir hale geliyor.

Çocuğunuzun sanatsal gelişimine nasıl ortak olabilirsiniz?

Günümüzün yoğun hayat temposunda hem çocuklarının gelişimine destek olmak, hem de stresi azaltıcı bir aktivite molası vermek isteyen aileler için, Michigan State Üniversitesi bazı ipuçları veriyor:

• Sorular sorarak teşvik edin. “Bu nedir?” diye sormak yerine, “Bana resmini anlatır mısın?” gibi ucu açık sorular sorarak yukarıda bahsettiğimiz birçok gelişim sürecini tetikleyebilirsiniz.
• Üretim aşamalarını anlamlandıracak cümleler kurun .“Kısa çizgiler çizmişsin, yeşil kalem kullanmışsın,” gibi kullandığı materyalleri tarif eden ifadeler kullanın.
• Çocuğunuzu taklit edin. Kendi resminizi yapmak yerine, çocuğunuz ne çizerseonu çizmeye çalışırsanız; sizin resminizin daha güzel olduğunu düşünmesini engellemiş ve onu cesaretlendirmiş olacaksınız.
• Seçenekler sunun. Kuru boya, sulu boya, tebeşir, oyun hamuru, makas gibi materyallere ek olarak; makarna, fasulye gibi sürpriz malzemeler çıkarın.
• Lider olmayın; destek olun. Hangi materyalleri kullanacağına kendisinin karar vermesine izin verin; hem eğlencesini hem de yaratıcılığını serbest bırakın.
• Aktiviteye spesifik bir planla oturmayın. Fikrini defalarca değiştirse de, sonuçta ortaya koca bir çöp yığını çıksa da, çocuğunuzun tümünü deneyimlemesine izin verin.
• Çalışmayı herhangi bir kalıba sokmayın. Her sanatsal üretimin bireysel ve ayırt edici olduğunu, her çocuğun kendi yöntemiyle yaratıcı düşünmeyi öğrendiğini, ve tüm bunların hayatının ileriki safhaları için çok önemli olduğunu unutmayın.
• İstediği şekilde üretmesine izin verin. Herhangi bir güvenlik problemi olmadığı sürece (makas kullanma gibi) bırakın kendisi yapsın. Çocukların oynayarak öğrendiklerini aklınızda tutun.
• Sonuca değil, sürece odaklanın. Sonuçta ortaya çıkan şeye çok fazla dikkat edilirse, kendi istediğini yapmak yerine sizden onay almaya odaklanacaktır. Sonuç yerine sürece odaklanarak çabayı ve araştırmayı destekleyin.

Eğlenceli birkaç ipucu: Çocuğunuzun çizimleri ile neler yapabilirsiniz?

Sanatsal aktivitelerin kıymetini bilen aileler ve okullar, çocukların yıl boyunca ürettikleri şeyleri saklıyorlar. Ancak gün geçtikçe büyüyen bir yığın haline gelebilecek bu çalışmaları değerlendirmenin çok daha eğlenceli ve teşvik edici yolları var. İşte bunlardan bazıları:

• Çocukların her yılın sonunda, kendi koleksiyonlarından oluşan bir serginin küratörlüğünü yapmalarına izin verin.
• Çalışmalarını arşivlemek için portföyler veya plastik klasörler kullanın.
• Çocuklarınızın en beğendiklerini çerçeveletip duvara asın, başyapıtını her yıl kendisine sorarak değiştirin.
• Her birinin dijital fotoğrafını çekin.
• Çocuklarınızın çizimlerini kullanarak kendinize bir not defteri oluşturun.

Büyüdüklerinde bakıp duygulanabilecekleri her şeyi bir kutuda saklayın.

 

Son olarak, çocuklarınızı üretmeye ve öğrenmeye teşvik etmek için tek ihtiyacınız olan şeyin bir boya fırçası ve açık bir zihin olabileceğini aklınızdan çıkarmayın…

 

Kaynaklar:

• http://msue.anr.msu.edu/news/the_art_of_creating_why_art_is_important_for_early_childhood_development
• http://www.nydailynews.com/amp/life-style/encouraging-art-child-develops-adult-creative -thinker-article-1.3676922
• http://amp.abc.net.au/article/9246908