İzmir Özel Türk Koleji

TEKNOLOJİ: Akıllı Telefonunuzla Fizik Deneyi Yapabilirsiniz

03.01.2020 00:00:00

Bugün birçok işimizi halletmemizi sağlayan akıllı telefonlarımızla basit seviyede bazı bilimsel deneyler yapabileceğinizi biliyor muydunuz? Üstelik bunlar için oldukça basit uygulamaları indirmek de yeterli. Gelin bu deneylere yakından bakalım.

Neredeyse hepimizin cebinde bulunan, gün içinde saatlerce kontrol ettiğimiz akıllı telefonlarımızla birçok şey yapmak mümkün. Fotoğraf çekmek, internete girmek, gün içerisinde attığımız adım sayısını kontrol etmek ve bilimsel deney yapmaksa bunlardan bazıları.

Tabii bilimsel deneyden kastımız, profesyonel olarak laboratuvar ortamlarında yapılan deneyler değil. Çok daha basit bir deney ve bu deneyi nasıl yapacağımız Scientifc American tarafından adım adım anlatılmış. Peki bu deney nasıl yapılıyor gelin hep birlikte bakalım.

Akıllı telefon ile bilim: İvmeölçer

Ana kavramlar:

  • Fizik
  • Hareket
  • Pozisyon
  • Hız
  • İvme
  • Ölçüm

Giriş:

Hiç hareket kontrolü yaptığınız kontrolcülerle oyun oynadınız mı? Akıllı telefonlarınızın hareket ettiğinizi nasıl bildiğini hiç merak ettiniz mi? Bu elektronik cihazların, hareketi nasıl ölçtüklerini düşündünüz mü? Tüm bu sorulara cevabınız evetse bu deneyi yaparak bunların cevabını öğrenebilirsiniz.

Materyaller:

  • İnternet erişimi olan ve uygulama indirip yükleyebileceğiniz bir akıllı telefon ya da tablet
  • Yastık, yatak ya da kanepe gibi yumuşak bir yüzey
  • Telefonu kolunuza ya da bacağınıza bağlamanızı sağlayacak bir bant (tercihe bağlı)
  • Bisiklet, araba ya da otobüs gibi bir araç (tercihe bağlı)

Hazırlık:

  • Bir adet ivmeölçer uygulaması indirin ve uygulamayı öğrenene kadar kurcalayın.
  • Birçok ivmeölçer uygulaması, üç ivme okuma değeri gösterir: X, Y ve Z. Bunlar, üç boyutlu uzayda telefonunuzun konumuna tekabül eder.
  • Telefonunuzu, yüzü üste gelecek bir şekilde düz bir zemine koyarsanız X değeri, sağa ya da sola hareket eder; Y değeri üst ya da alt yönünde hareket eder; Z değeriyse yukarı ya da aşağı hareket eder.
  • Uygulamanın doğru bir şekilde çalışıp çalışmadığını anlamak için sallayabilirsiniz.

Prosedür:

  • Bir güç içerisinde yaptığınız tipik hareketlerin ivmesini ölçün. Yürürken, oturup kalkarken, merdivenlerden inerken ya da çıkarken telefonunuzu cebinize koyun. "Ölçtüğünüz ivmeler ne kadar büyük?" sorusuna yanıt arayın.
  • Şimdi de hızlı hareketlerinizin ivmesini ölçün. Zıplayın, koşun, dönün. Bu ivmelerin ne kadar büyük olduğunu ölçün.
  • Telefonunuzu; yastık, yatak ya da kanepe gibi yumuşak bir zemine doğru kısa bir mesafeden bırakın. Telefonun, yüzeye çarptığındaki ivmesini ölçün.
  • Ekstra: Telefonunuzu vücudunuzun farklı bölgelerine bantlayın ve vücudunuzdaki hangi bölgelerin en çok ivmelenmeyi deneyimlediğini ölçün.
  • Ekstra: Otobüs, bisiklet ya da arabadayken ivmeyi ölçün.

Gözlem ve Sonuç:

İvmelenmeler, telefonunuzu elinizde tutmaktansa cebinize koyduğunuzda daha yüksek olabilir. Bunun sebebi daha fazla hareket etmesidir. İvmeölçerler, ivmeyi yer çekimi sayesinde ölçer. Dolayısıyla telefonunuzu eğdiğinizde ya da yan yatırdığınızda yer çekiminin yönü, telefonun gövdesindeki değişimlerle ilgilidir. Telefonun düştüğü yöne göre X, Y ve Z ivme değerleri değişiklik gösterebilir. Oyunlardaki hareket kontrolleri de bu şekilde çalışır.

Kaynak: https://www.webtekno.com/akilli-telefonunuzla-yapabileceginiz-basit-fizik-deneyi-h82664.html